با من تماس بگیرید!

فهرست

تصویر

ص: 5

مقدمه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَ-نِ الرَّحِیمِ

وقتی در زندگی خود با مشکلی روبرو می شوی به در خانه او می روی و دست به دعا بر می داری و صدایش می زنی.

و منتظر می شوی تا او جواب دعای تو را بدهد.

ولی بعضی وقت ها جوابی نمی شنوی، برای همین با خود فکر می کنی که نکند او دعای مرا نشنیده باشد و آنگاه می گویی: «خدایا گوشی را بردار !».

اما او که از همه شنواتر است و همیشه منتظر تماس ما می باشد پس مشکل در کجاست؟

نکند ما از راه و رسم دعا کردن، بی خبر مانده ایم؟

او وعده داده است دعای بندگان خود را مستجاب می کند به شرط آنکه آنان آداب دعا کردن را مراعات کنند.

ص: 9

فصل اول: چرا و چگونه دعا کنیم؟

یک سلاح قوی برای شما آورده ام

پیامبر در مسجد نشسته بود و یاران و دوستانش گرد او حلقه زده بودند.

در این هنگام، آن حضرت نگاهی به یاران خود نموده و فرمود:«آیا می خواهید سلاحی را به شما معرفی کنم تا با استفاده آن از شرّدشمن خود نجات یابید؟».

همه در فکر فرو رفتند که مگر خطری، شهر مدینه را تهدید می کند که پیامبر سخن از سلاح به میان می آورد.

اما پیامبر در ادامه کلام خود به این نکته اشاره کرد که این سلاح، اثر دیگری هم دارد و آن اینکه رزق و روزیِ شما را هم زیاد می کند.

به راستی این سلاح چیست که هم شرّ دشمن را کوتاه می کند و هم باعث برکت زندگی ما می شود؟

مردم می خواستند بدانند که این سلاح چیست، برای همین از پیامبر درخواست کردند تا آن سلاح را معرفی کند.

اینجا بود که پیامبر فرمودند:

ص: 13

پیامبری که صورت به خاک می نهاد

خداوند در قرآن مجید وقتی می خواهد از حضرت ابراهیم(علیه السلام) تعریف کند، به دو ویژگی او اشاره می کند:

الف. بردباری و حلم: حضرت ابراهیم(علیه السلام) هنگام روبرو شدن با مشکلات مختلف زندگی، صبر کرده و بردباری خود را حفظ می نمود.

ب. خشوع و خضوع: آن حضرت همواره در درگاه خداوند، فروتنی و خشوع خود را به نمایش می گذاشت.(2)

امام باقر(علیه السلام) فرمودند: «حضرت ابراهیم(علیه السلام) هرگاه در بیابان ها جای خلوتی را پیدا می کرد به نماز می ایستاد و فروتنی خود را نسبت به خدا نشان می داد و خدا این رفتار او را خیلی دوست می داشت».(3)

بنابراین اگر گذر شما به بیابان افتاد یادتان باشد همانند حضرت ابراهیم(علیه السلام)، در دل بیابان به نماز بایستید و صورت خود را به خاک بگذارید و به درگاه معبود خود تضرّع نمایید.

ص: 14

بازگشت نعمت ها با دعا

آیا برای شما پیش آمده است که خدا به شما نعمتی بدهد ولی بعد از مدتی آن نعمت از شما گرفته شود؟

البته هر نعمتی که از انسان گرفته می شود به علت گناهان او می باشد چنانچه در حدیثی از حضرت علی(علیه السلام) به همین نکته اشاره شده است.(1)

اکنون سؤال من این است: آیا راهی وجود دارد تا ما بتوانیم آن نعمت هایی را که از ما گرفته شده است به سوی خود برگردانیم.

حضرت علی(علیه السلام) راه حلّی برای بازگشت نعمت ها معرفی می کند و آن همان دعا و تضرّع به درگاه خدا می باشد.(2)

خدایی که دعا را دوست دارد

چرا خداوند رزق و روزی شما را معمولاً از جایی می رساند که احتمال نمی دهید که از آنجا روزیِ شما برسد؟

حتما برایتان پیش آمده است که قرض زیادی داشته اید و به هر جا که فکرتان می رسیده سر زده اید اما جواب نگرفته اید ولی بعد از مدتی، خداوند از جایی که اصلاً باور نمی کرده اید پولی برایتان رسانده است و شما قرض خود را داده اید.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «خداوند روزی مؤمنان را در جایی قرار می دهد که آنها نمی دانند و این به آن دلیل است که وقتی مؤمن نداند که روزیش از کجا می آید، بیشتر دعا می کند».(1)

آری، خداوند دعا کردن شما را خیلی دوست دارد برای همین برنامه ای می ریزد تا شما کمی نگران روزی خود باشید و دست به دعا بردارید و با خالق خود راز و نیاز کنید.

ص: 17

هیچ دعایی بی جواب نمی ماند

بارها شده است که ما دعا می کنیم و حاجت خود را از خداوند می خواهیم اما دعای ما مستجاب نشده و به آرزوی خود نمی رسیم.

وقتی که خواسته ما به صلاح ما باشد خداوند آن را برآورده می کند ولی اگر خواسته ما به مصلحت ما نباشد خداوند درمقابل این دعایی که نموده ایم ثواب بسیار بزرگی در آخرت به ما می دهد.

در حدیث آمده است که روز قیامت مؤمن آرزو می کند که ای کاش هیچ کدام از دعاهای او مستجاب نمی شد.(1)

حتما می گویی آخر این دیگر چه آرزویی است؟

در روز قیامت، خداوند برای هر دعای مستجاب نشده، ثواب زیادی به مؤمن می دهد که وقتی او به آن همه ثواب نگاه می کند، این چنین آرزو می کند.

البته در موارد زیادی هم خداوند در مقابل آن دعایی که مستجاب نشده، بلایی را از ما دور می کند.(2)

یادت هست که چگونه آن خطر تصادف از تو بر طرف شد، این به خاطر دعایی بود که در درگاه خدا نمودی ولی مستجاب نشده بود.

فقط به سوی خانه تو می آیم

یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) می گوید:

وضع اقتصادی من بسیار خراب بود و بدتر از همه این که شرمنده زن و بچه خود شده بودم زیرا چند مدتی بود که نتوانسته بودم برای آنها غذا و پوشاک مناسبی تهیه کنم.

دیگر هیچ رفیق و آشنایی نبود که از او پول قرض نگرفته باشم به قول معروف، در زندگی من، کارد به استخوان رسیده بود.

البته من با فرماندار مدینه، یک آشنایی قبلی داشتم و برای همین به ذهنم رسید که خوب است بروم و شرح حال خود را برای او بگویم و از او کمکی بگیرم.

ولی او دست نشانده حکومت طاغوت (بنی أمیّه) بود و دستش به خون شیعیان و فرزندان حضرت زهرا(علیها السلام) آغشته بود.

ص: 19

شاه کلید سعادت را می شناسید؟

یکی از دوستان نزدیکم از سفر مکه آمده بود و من همراه با خانواده برای دیدن او به خانه اش رفته بودیم.

بعد از صرف شام به منزل بازگشتیم، اما هر چه به دنبال کلید خانه گشتم آنرا پیدا نکردم.

بالأخره مجبور شدم سراغ کلید ساز بروم و با زحمت بسیار او را پیدا کنم و از او بخواهم که درب خانه ما را باز کند.

او شاه کلیدی داشت که تا آن را به قفل در خانه انداخت فورا در باز شد.

آری این شاه کلید به همه قفل ها می خورد و همه آنها را باز می کند.

آیا شما شاه کلیدی می شناسید که بتواند همه درهای معنوی را باز کند؟

اگر ما بتوانیم این شاه کلید را پیدا کنیم می توانیم با سرعت به سوی کمال و سعادت پیش برویم.

امام صادق(علیه السلام) فرمود: «دعا، کلید همه درهای رحمت است و فقط از راه دعا می توان نزد خداوند جایگاهی پیدا کرد».(1)

آری، دعا شاه کلید سعادت وخوشبختی است، اگر آن را در دست بگیری می توانی همه درهای رحمت را به سوی خود باز کنی.

ص: 22

راهی برای رهایی از گرفتاری ها

همه می دانیم که دل کودکان، پاک و با صفا می باشد چرا که آنها هنوز به گناه آلوده نشده اند و برای همین آنها به خداوند نزدیک تر می باشند.

آیا می خواهی کاری به شما یاد بدهم تا زودتر دعاهایت مستجاب شود؟

امام باقر(علیه السلام) هر گاه دچار غم و غصه ای می شد اهلِ خانه خویش را گرد خود جمع می کرد و آنگاه دعا می نمود و از کودکان می خواست تا «آمین» بگویند.

نمی دانم در آمین گفتن کودکان چه اثری وجود دارد که امام باقر(علیه السلام) (با این که اسم اعظم خدا را می داند) برای رفع مشکل خویش از این برنامه استفاده می کند.

این گفته پیامبر اسلام است که دعای کودکان أمّت من، تا زمانی که به گناه آلوده نشده اند مستجاب است.(1)

راستی داشت یادم می رفت که به این نکته، اشاره کنم که امام باقر(علیه السلام) وقتی کودکان خود را گرد خود جمع می کرد همسر خود را نیز در این مراسم دعا فرا می خواند.

درست است که من الآن مشکل دارم و در غم و غصه هستم و می خواهم دعا

ص: 23

سرنوشت خود را تغییر بدهید

اعمال و کردار ما می تواند در سرنوشت ما اثر مثبت یا منفی بگذارد، گناهانی که انسان انجام می دهد چه بسا موجب می شود که در سرنوشت او بلا و گرفتاری تقدیر شود.

آیا می دانید که با دعا می توانید سرنوشت خود را دچار دگرگونی کنید؟

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «دعا می تواند قضاء و سرنوشت را تغییر دهد».(1)

برای همین هرگز نا امید نشوید بلکه در هر شرایطی که هستید به دعا پناه ببرید و به این وسیله تغییرات مثبتی در آینده خود ایجاد کنید.

بیچارگی خود را نشان چه کسی بدهم؟

بارها پیش آمده است که در زندگی به شرایط سختی برخورد کرده ای به گونه ای که اضطراب، تمام وجود تو را فرا گرفته است.

ما برای رفع اضطراب و نگرانی چه باید بکنیم؟

آیا مایل هستی دستور امام صادق(علیه السلام) را برایت نقل کنم؟

چقدر خوب است که به این دستور عمل کنی !

آیا می دانی در آن لحظات، هیچ چیز مانند تواضع و فروتنی در درگاه خداوند، کارگشا نیست؟

برخیز، از این زندگی ماشینی جدا شو، به جایی برو که فقط زمین باشد و خاک !

آنگاه آستین خود را بالا بزن و به سجده برو !

سجده ای بر روی خاک تا آنجا که بازو و زانوی تو هم خاک آلود شود.(2)

بگذار که خاک بر صورت و اعضای بدن تو بنشیند و در آن حالت خدا را صدا

ص: 26

چگونه بلا را از خود دور کنیم؟

در زندگی امروزه، مشاهده می کنیم که خیلی ها به بلا و گرفتاری مبتلا می شوند؛ بلاهایی مثل تصادف، آتش سوزی و... زندگی ما را تهدید می کند و آرامش را از ما می گیرد.

آیا می خواهید درهای بلاها را به روی خود ببندید؟

آیا می خواهید کاری کنید که دیگر این بلاها به سوی شما نیاید؟

حضرت علی(علیه السلام) فرمود: «قبل از آنکه بلا به سراغ شما بیاید، با دعا کردن درهای بلا و گرفتاری را به روی خود ببندید».(1)

چون دوستت دارم، جوابت را نمی دهم

یک روز یکی از دوستان جوانم (که هنوز ازدواج نکرده بود) به خانه ما آمد، و دید که پسر کوچکم مرا صدا می زند و مرا «بابا» خطاب می کند اما من جواب او را نمی دهم.

او به من اعتراض کرد که چرا جواب این بچه را نمی دهی، حیفت نمی آید که این بچه به این قشنگی تو را صدا می زند و تو فقط به او نگاه می کنی !

آیا شما می دانید من چه پاسخی به مهمان خود دادم؟

من با شنیدن صدای فرزندم، عشق می کردم، در تمام دنیا، او تنها کسی بود که مرا «بابا» خطاب می کرد، این برای من خیلی لذت بخش بود.

وقتی من این صدا را می شنیدم به فکر فرو می رفتم که خدا چقدر به من نعمت داده است، خیلی ها حاضرند همه دنیا را بدهند و در عوض بچه ای داشته باشند که آنها را «بابا» صدا بزند.

من با زبان بی زبانی به پسرم می گفتم: باز هم صدایم بزن که لذت و صفای زندگی من همین صدا زدن توست.

ص: 29

وقتی دعا کنید که یقین کامل دارید

موقع دعا کردن باید حواست جمع باشد که با یقین کامل دعا کنی !

اگر خدا را صدا بزنی اما پیش خود بگویی: «معلوم نیست خدا جواب مرا بدهد یا نه»، بدان که دعایت مستجاب نمی شود.

هنگامی دعای تو مستجاب می شود که با توجّه کامل، خدا را صدا بزنی و یقین داشته باشی که خداوند دعای تو را مستجاب می کند.

آری، خدا به قلب تو نگاه می کند، اگر به خدا اعتماد داشته باشی و با یقین کامل، او را بخوانی جواب تو را می دهد.

اما اگر به لطف و کرم خدای خویش اعتماد نداشته باشی معلوم نیست چه زمانی به حاجت خود برسی.

امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هنگامی که دعا می کنی پس با قلب خویش به سوی خدا رو کن و به استجابت دعای خویش یقین داشته باش».(1)

در حدیث دیگر آمده است: «وقتی یقین دارید، دعا کنید که در آن لحظه دعای شما مستجاب می شود».(2)

ص: 31

برای استجابت دعا به قرآن پناه ببریم

شما فکر می کنید اگر نامه ای از طرف معشوق به دست یک عاشق برسد، او چند بار آن نامه را می خواند؟

عاشق نه یک بار بلکه صدها بار نامه معشوق را می خواند و هرگز از خواندن آن نامه سیر نمی شود.

خوبِ من ! این حکایتِ عشق های مجازی است، به راستی، بهترین و باوفاترین معشوق ما خدای ماست. او مهربان ترین مهربانان است و بندگان خود را دوست دارد .

خوب همین خدا برای ما نامه ای فرستاده است و آن قرآن است !

اکنون که می خواهی با اوسخن بگویی و دعا بکنی اول این نامه را بخوان !

قرآن و دعا، دو بال برای پرواز هستند، تو برای پرواز در آسمان عشق حقیقی، نیاز به این دو بال داری !

حضرت علی(علیه السلام) فرمود: «هر کس که صد آیه قرآن بخواند و بعد از آن هفت بار«یا اللّه» بگوید، خدا دعای او را

ص: 32

چرا خدا به وعده اش وفا نکرد؟

مدت زیادی است که یک سؤال، ذهن مرا مشغول به خود کرده است.

بالأخره امروز تصمیم گرفتم تا خدمت امام صادق(علیه السلام) بروم و سؤال خود را از آن حضرت بپرسم.

آیا می خواهی بدانی سؤال من چیست؟

من رو به امام خویش می کنم و چنین می گویم: خداوند در قرآن فرموده است: «مرا بخوانید تا اجابت کنم شما را» ، اگر این سخن راست است پس چرا من هر چه دعا می کنم حاجتم برآورده نمی شود؟24

امام صادق(علیه السلام) با مهربانی به من نگاهی می کند و می فرماید: «خداوند متعال به وعده هایی که در قرآن داده است عمل می کند، آری هر کس اطاعت و بندگی خدا را بنماید و به روش صحیح، دعا کند خدا دعایش را مستجاب می کند».

آیا دعای من به شیوه صحیح نبوده است؟

آیا موافقی از امام صادق(علیه السلام) سؤال کنیم که روش صحیح دعا کردن چگونه است؟

امام در پاسخ می فرماید: «چون خواستی دعا کنی، در ابتدا، حمد و ثنای خدا را بنما و نعمت هایی که خدا به تو داده است را در ذهن خود مرور کن و از صمیم دل شکر آنها را به جا بیاور. بعد از آن بر محمد و آل محمد درود و صلوات بفرست. آنگاه از گناهانی که انجام داده ای توبه کن و از خدا بخواه که گناهانت را ببخشد و بعد از آن، شروع به دعا کردن بنما ».

خواننده محترم، از شما می خواهم مدتی در این کلام امام صادق(علیه السلام) فکر کنی و ببینی که چگونه آن حضرت، روش صحیحِ دعا را به ما آموزش می دهد.(2)

ص: 33

دعا در نماز واجب را فراموش نکن

«عبد اللّه بن هلال» می گوید:

من در وضعیت بسیار سختی زندگی می کردم، یک روز تصمیم گرفتم شرح حال خود را به امام صادق(علیه السلام) بدهم و از آن حضرت راه حلّی بگیرم.

برای همین خدمت آن حضرت آمدم و عرضه داشتم که اوضاع و احوال زندگی من

ص: 34

دعای سر سفره مستجاب است

یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) که حاجت مهمی داشت از آن حضرت برای استجابت دعا راه حلّی خواست.

امام(علیه السلام) به او فرمود: «به منزل خود برو و مقداری پول فراهم کن، واگر پول نداشتی یکی از وسایل خانه ات را بفروش و با پول آن غذایی تهیه کن، و ده نفر از دوستان خود را به خانه ات دعوت کن، هنگامی که آنان غذای خود را خوردند از آنان بخواه تا برای تو دعا کنند».

او می گوید من این کار را انجام دادم و چون پولی نداشتم با فروش بعضی از وسایل خانه، این مهمانی را راه انداختم.

وقتی دوستانم آن غذا را خوردند از آنان خواستم برای من دعا کنند.

بعد از مدت کمی، دنیا و ثروت به من روی آورد، وضع مادی من بسیار خوب شد و حاجت من هم بر آورده شد.

ص: 35

دعاهای بزرگ از خدا بخواهیم

«ربیعه»، هفت سال بود که توفیق داشت که خدمت گزاری پیامبر را بنماید.

یک روز، پیامبر او را صدا زد و به او فرمود: «ای ربیعه، هفت سال است که خدمت مرا می کنی و هنوز از من تقاضایی نکرده ای، آیا آرزو و حاجتی نداری؟».

ربیعه، انسانی بسیار فهمیده بود برای همین از پیامبر خواست که به او مهلت بدهد تا در مورد این موضوع فکر کند.

آری، او می دانست که یک ساعت فکر بهتر از هفتاد سال عبادت است.

ربیعه یک شب تمام به این موضوع فکر کرد که از پیامبر چه بخواهد.

روز بعد فرا رسید.

نگاه کن، این ربیعه است که به سوی خانه پیامبر می رود.

ربیعه درب خانه را می زند و بعد از کسب اجازه، وارد خانه شده، سلام می کند و در گوشه ای می نشیند.

او منتظر می ماند تا پیامبر با او سخن بگوید.

انتظار به سر می آید و پیامبر در حالی که لبخند زیبایی به لب دارد، رو به ربیعه می کند و می فرماید: «ای ربیعه، آیا آرزوی خود را مشخص ساختی؟».

ربیعه در جواب می گوید: «آری، ای رسول خدا، حاجت من این است که در بهشت نیز در کنار شما باشم».

پیامبر با شنیدن این سخن، خیلی خوشحال شده و می فرماید:

ص: 36

دعا را با گریه همراه کن

آیا می دانی بهترین لحظه برای دعا کردن چه لحظه ای است؟

آن لحظه ای که اشک از گوشه چشمت جاری می شود لحظه بسیار ارزشمندی است که باید آن را غنیمت بشماری.(1)

آن لحظه است که باران رحمت بر قلب تو نازل می شود و نسیم خوش عفو او در بهار وجودت می وزد.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «آن موقعی که اشک از چشمت جاری شد و قلب تو شکست، بدان که دعایت مستجاب می شود».(2)

شاید بگویی که من هر کاری می کنم در هنگام دعا اشکم جاری نمی شود، چه کار کنم؟

آیا می خواهی کاری را که یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) انجام می داد یاد تو بدهم؟

«اسحاق بن عمار» هم مثل بعضی ها هنگام دعا کردن، اشکش جاری نمی شد تا این که به یک راه حلّ جالبی رسید.

بعضی از دوستان و اقوام او از دنیا رفته بودند، او به یاد آنها می افتاد که چگونه او را تنها گذاشتند و رفتند، چگونه دوستان او با هزاران آرزو زیر خاک آرمیده اند.

ص: 38

حق الناس خیلی مهم است !

مقدمات سفر به کربلا را آماده کرده و به مرز «مهران» در غرب کشور رفته بودم تا از آنجا وارد کشور عراق شوم.

گذرنامه من دست مأمور نیروی انتظامی بود و شماره آن را وارد رایانه کرد و بعد به من گفت: «لطفا، فیش خروجی !».

تازه یادم آمد که من باید برای خروج از کشور، بیست هزار تومان به حسابی در بانک ملی پرداخت نموده و فیش آن را اینجا تحویل می دادم.

همه کارهای من آماده بود، با چه زحمتی ویزای کشور عراق را گرفته بودم و تا مرز مهران آمده بودم ولی چون این فیش خروجی را تهیه نکرده بودم، نمی توانستم از کشور خارج شوم.

آیا شما می دانید خدا هم قانونی شبیه این قانون دارد؟

شما همه مقدمات دعا کردن را انجام می دهید: وضو می گیرید، به مسجد می روید، دو رکعت نماز می خوانید، و...، آنگاه خواسته خود را از خدا می خواهید.

ص: 39

چرا دستم را به سوی آسمان بگیرم؟

امام صادق(علیه السلام) در مورد خداشناسی با شخصی سخن می گفت و به این نکته تأکید می کرد که خداوند بالاتر از زمان و مکان است، او خالق زمان و مکان است.

اینجا بود که آن مرد رو به امام صادق(علیه السلام) کرد و گفت: «اگر شما اعتقاد دارید که خدا بالاتر از زمان و مکان است پس چرا وقتی که دعا می کنید دست های خود را به سوی آسمان می گیرید؟».

امام در جواب او فرمود: «معدن رحمت و رزق خداوند در عرش می باشد و عرش هم در آسمان است، ما اگر دست خود را هنگام دعا به سوی آسمان می گیریم برای این است که به دنبال رحمت او هستیم. خداوند در قرآن فرموده است که رزق شما در آسمان است چنانچه رسول خدا به ما دستور داده است که هنگام دعا دست خود را به سوی آسمان بگیریم».

و این گونه بودکه آن مرد به پاسخ خود رسید.(1)

در اینجا خوب است خاطره ای را برای شما نقل کنم:

در سفر حج، چون هتل ما ازمسجد الحرام فاصله زیادی داشت برای همین گاهی برای خواندن نماز جماعت به مسجدی که در نزدیکی هتل بود می رفتم.

یک روز که در مسجد بودم، تابلوی بزرگی توجّه مرا به خود جلب کرد.

روی تابلو، معارف اسلامی (البته از نظر وهابی ها) نوشته شده بود، این نوشته به صورت پرسش و پاسخ

ص: 41

آیا خدا هم خجالت می کشد؟

آیا می دانید خدا چه موقع حیا می کند و خجالت می کشد ؟

شاید بار اوّلی است که این مطلب را می شنوی !

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «هر گاه بنده ای دست خود را به سوی خدا بلند بنماید خداوند خجالت می کشد که دست او را خالی برگرداند».

آری، وقتی که تو دست گدایی خود را به سوی او (که مهربان ترین مهربانان است) بلند کرده ای، آیا می شود که او تو را نا امید کند؟

خدا به ما دستور داده است که اگر گدایی به درب خانه ما آمد ما او را نا امید نکنیم، پس چطور می شود که او گدایانِ خود را نا امید کند؟

برای همین است که امام صادق(علیه السلام) به ما دستور داده اند که چون دست های خود را به سوی آسمان گرفتید و دعا نمودید پس آن دست ها را به سر و صورت خود بکشید.

آیا علت این دستور را می دانی؟

زیرا خداوند رحمت خود را بر دست های تو نازل می کند، آری، دست های تو پر از مهربانی او شده است، آیا نباید مهربانی را به چشم کشید؟(1)

ص: 42

روزه، ایستگاه مهم دعا

گاهی برای انسان شرایط سختی پیش می آید و همه راه ها بر او بسته می شود.

به نظر شما در این شرایط سخت، انسان چه کاری باید انجام بدهد؟

آیا راه حلّی به ذهن شما می رسد؟

امام کاظم(علیه السلام) فرمود: «هنگامی که به شما بلایی می رسد روزه بگیرید چرا که خداوند در قرآن فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید. منظور خدا از صبر، روزه است و دعای روزه دار هنگام افطارکردن، مستجاب است».(1)

از این به بعد هرگاه حاجت مهمی داشتی روزه بگیر و در لحظه افطار، دست های خود را به سوی آسمان بالا بگیر و دعا کن که خداوند دعایت را مستجاب می کند.

تعریف و تمجید از خدا را فراموش نکن

آیا خدا به تعریف و تمجید ما نیاز دارد؟

معلوم است که نماز و روزه های ما به اندازه سر سوزنی برای خداوند فایده ای ندارد و اگر او ما را به خواندن نماز و گرفتن روزه مکلّف کرده به خاطر کمال خود ما می باشد.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «قبل از دعا کردن، تعریف خدا را بکنید و او را مدح نمایید».(2)

به راستی اگر خدا به تعریف ما نیاز ندارد پس چرا امام صادق(علیه السلام) به ما چنین دستور می دهد؟

آیا جوابی به ذهن شما می رسد؟

اگر در جملاتی که امام صادق(علیه السلام) برای ما بیان کرده اند دقّت کنیم می توانیم به جواب این سؤال برسیم، پس بگذار ابتدا کلام امام صادق(علیه السلام) را برای شما کامل کنم: «چون خواستید دعا کنید خداوند را این گونه مدح کنید: ای که کرم تو از همه بیشتر است،

ص: 44

چهل نفر را دور خود جمع کن

هرگاه دعای مهمی داشتی چهل نفر از دوستان و آشنایان خود را در مکانی جمع نما و از آنان تقاضا کن تا برای تو دعا کنند.

و چون آنان در حق تو دعا کردند خداوند دعای آنها را مستجاب می کند و تو به حاجت خود می رسی.

اما اگر نتوانستی چهل نفر را جمع نمایی، یک راه دیگر هم داری، چهار نفر از دوستان خود را دعوت کن و از آنها بخواه که هر کدام ده بار برای حاجت تو دعا کنند.

در این صورت چهل بار برای حاجتت دعا شده است، آن هم از طرف دیگران.

این مطلب را که برای شما نقل کردم دستور امام صادق(علیه السلام) می باشد.(1)

حتما دیده ای که بعضی از مردم وقتی حاجت مهمی دارند یک سری کارهای عجیب و غریب می کنند تا به حاجت خود برسند.

یک نفر نیست به آنها بگوید که اگر می خواهید به حاجت خود برسید و دعای شما مستجاب شود هر چیز بدون سند و مدرکی را که شنیدید بدون تحقیق انجام ندهید، بیایید به سخنان امامان معصوم(علیهم السلام) پناه ببرید و از آنها بخواهید شما را راهنمایی کنند که آنان راهنمایانی هستند که شما را به سر منزل مقصود می رسانند.

این که کار سختی نیست، چهار نفر از دوستان خود را به خانه ات دعوت کن، و از آنها بخواه که وضو بگیرند و دو رکعت نماز بخوانند و هر کدامشان ده بار

ص: 46

خدای من در همین نزدیکی ها است !

به راستی که خدا به همه ما بسیار نزدیک است !

برای همین باید قبل از دعا کردن این نکته را به خود یادآوری کنیم که او در همین نزدیکی ها است و برای همین لازم نیست هنگام دعا فریاد بزنیم.

همه شنیده ایم که خدا از رگ گردن به ما نزدیک تر است، این کنایه از آن است که او خیلی به ما نزدیک است و صدای ما را می شنود.

حضرت امیر مؤمنان(علیه السلام) به ما دستور داده اند قبل از هر دعایی که می خواهیم بنماییم این جملات را بگوییم:

یا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إلیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ، یا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ، یا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الأَعْلی، یا مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ ءٌ.(1)

«ای کسی که به من از رگ گردن نزدیک تری، ای کسی که خواست تو بر خواست دیگران برتری دارد، ای که مقام تو بالاتر از فهم و عقل من است، ای کسی که مثل و همانندی نداری».

آری، با گفتن این جملات قبل از دعا کردن، به خود تلقین می کنی که خدای مهربان به ما از خود ما هم نزدیک تر است.

و با توجّه به این نکته است که می توانی با اطمینان او را صدا بزنی؛ چرا که او را در کنار خود یافته ای.

ص: 47

چه هنگامی دعا مستجاب می شود؟

در سخنان اهل بیت(علیهم السلام)، زمان های مختلفی به عنوان زمان استجابت دعا معرفی شده است.(1)

من در اینجا به ذکر آن مواردی می پردازم که برای شما بیشتر قابل استفاده می باشد:

1. هنگام أذان (مخصوصا اگر اذان را همراه با مؤذن تکرار کنی).

2. هنگام باریدن باران

3. هنگام وزیدن باد

4.بعد ازخواندن نمازهای واجب

5. هنگامی که ظهر شرعی فرا می رسد (همان موقع أذان ظهر) که در آن لحظه، رحمت خدا نازل می شود و درهای آسمان باز می شود.

6. هنگام سحر که در آن موقع دو فرشته ندا می کنند: «آیا کسی هست توبه کند تا خدا توبه او را قبول کند؟ آیا کسی هست از گناهان خود استغفار کند تا خدا گناهان او را ببخشد؟ آیا کسی هست حاجتی داشته باشد تا خدا حاجت او را بدهد؟».

7. فاصله سحر تا طلوع خورشید، لحظاتی است که حاجت های مهم، در آن وقت برآورده می شود.

8. وقتی که اولین قطره خون شهید بر روی زمین ریخته شود.

9. هنگام خواندن قرآن

10. نیمه شب؛ امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «هر بنده مؤمنی که در نیمه شب، نماز

ص: 48

دعای چه کسانی حتما قبول می شود؟

خداوند وعده داده است که هر کس با شرایط کامل، او را بخواند دعایش را مستجاب می کند.

اما در این میان، دعای چند نفر ویژگی خاصی دارد که زودتر مورد توجّه خداوند قرار می گیرد.

من در اینجا به بعضی از آنها اشاره می کنم:

1. دعای پدر در حق فرزند؛ هنگامی که پدری برای فرزند خود دعا کند خداوند به فرشته های خود می گوید: «این دعا را به نزد من آورید».

2. دعای کسی که به زیارت خانه خدا می رود (در سفر حج یا عمره)؛ برای همین یکی از دستورهای اسلامی این است که اگر شما حاجت مهمی دارید موقعی که حاجی ها به سفر مکه می روند از آنها بخواهید تا موقع زیارت خانه خدا برای شما دعا کنند که دعای آنها در حق دیگران مستجاب است.

3. دعای شخص روزه دار موقعی که افطار می کند.

4. دعای مؤمن در حق برادر مؤمن خود.

ص: 50

حالت های دست هنگام دعا

همه ما می دانیم که هنگام دعا، بهتر است دست های خود را به سوی آسمان بگیریم اما در سخنان اهل بیت(علیهم السلام)، حالت های مختلفی برای دست های ما درهنگام دعا بیان شده است.

این مطالبی که می خواهم برایتان نقل کنم شاید تا به حال نشنیده باشید ولی همه آنها از سخنان امامان معصوم(علیهم السلام) گرفته شده است.

ص: 51

با این زبان گناه کرده ام، حالا چه کنم؟

خدای متعال به حضرت موسی(علیه السلام) وحی کرد که با زبانی دعا کن که با آن زبان گناه نکرده باشی !

اما مشکل این است که ما، معصوم نیستیم و با این زبان خود گناه کرده ایم، پس چگونه خدا را بخوانیم و دعا کنیم؟

آیا راه حلّی به ذهن شما می رسد؟

آیا موافقید که قصه «ابراهیم بن شعیب» را برای شما نقل کنم:

او یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) بود که یک چشم او آسیب دیده بود و فقط با یک چشم می توانست ببیند.

یکی از دوستان او می گوید:

روز عرفه، او را دیدم در حالی که آن قدر اشک ریخته بود که چشم سالم او مثل یک کاسه خون شده بود.

نزدیک او رفتم و گفتم: «تو که یک چشم بیشتر نداری، چرا این قدر گریه می کنی، می ترسم که این چشم خود را هم از دست بدهی، کاش کمتر گریه می کردی !».

او رو به من کرد و گفت: «به خدا قسم، من امروز برای خودم حتی یک دعا هم نکردم».

ص: 53

بنده خدا، تا حالا کجا بودی؟

بعضی از مردم موقعی که اوضاعشان خوب است و مشکل و گرفتاری خاصی ندارند به سراغ دعا نمی روند.

آنها با خود می گویند که آخر برای چه دعا کنیم، دعا برای آدم های گرفتار است.

ولی امام سجاد(علیه السلام) فرمودند: «قبل از این که بلا و گرفتاری به سراغ شما آید، به دعا پناه ببرید؛ زیرا در این

ص: 54

دعایی که یک میلیون برابر می شود

ایام حج بود و من احرام بسته بودم و به صحرای عرفات آمده بودم، تا چشم کار می کرد مردمی را می دیدم که با لباس احرام، در این صحرا جمع شده بودند.

در این میان نگاه من به «معاویة بن وهب» افتاد.

نمی دانم چه شد که به سوی این پیرمرد کشیده شدم و خود را کنار او رساندم.

اوسخت مشغول دعا بود و متوجّه حضورمن نشد.

اشک از چشمان این مرد خدا جاری بود و با خدای خود راز و نیاز می کرد.

با خود گفتم خوب است من هم دعاهای او راتکرار کنم، او یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) است و مدت زیادی خدمت آن حضرت بوده است و حتما دعاهایی را از

ص: 55

نباید گرد گناه بگردم

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:

هنگامی که بنده ای به درگاه خدا رو می کند و دعایی می کند، خداوند تصمیم می گیرد تا حاجت او را در آینده ای نزدیک بر آورده کند و برای همین فرشته ای را مأمور می کند تا مقدّمات حاجت آن شخص را فراهم کند.

ص: 57

سه سال است که دعایم مستجاب نمی شود !

حضرت ابراهیم(علیه السلام)، برای چرای گوسفندان خود به دشت و بیابان رفته بود که صدایی به گوشش رسید.

نگاه کن، یک نفر در وسط این دشت نماز می خواند.

خدایا او کیست که چنین عاشقانه با خدای خویش راز و نیاز می کند؟

آیا موافقی همراه حضرت ابراهیم(علیه السلام) نزدیک برویم و با این بنده خدا سخن بگوییم؟

حضرت ابراهیم(علیه السلام) صبر می کند تا نماز آن مرد تمام شود، بعد از تمام شدن نماز، به او سلام می کند و جواب می شنود.

آن مرد نمی داند که این حضرت ابراهیم(علیه السلام) است که در کنار او نشسته است. «منزل شما کجاست؟».

این سؤالی است که حضرت ابراهیم(علیه السلام) از آن مرد می نماید.

آن مرد کوه بلندی را نشان می دهد و می گوید: «آن کوه را می بینی، کنار آن کوه، خانه من قرار دارد، من تنها زندگی می کنم».

ص: 59

این گونه دعا کنیم

در اینجا آداب دعا کردن را که در سخنان اهل بیت(علیهم السلام) آمده است به صورت مختصر نقل می کنم تا با مراعات کردن آنها، زودتر شاهد مستجاب شدن دعاهای خود باشی.

1. ابتدا وضو می گیری که وضو نور است و تو را برای ملاقات نور آماده می کند.

2. عطر می زنی و خودت را خوش بو می کنی.

3. مقداری صدقه کنار می گذاری؛ زیرا صدقه موانع استجابت دعا را بر طرف می کند.

4. اگر بتوانی به مسجد می روی؛ زیرا مسجد خانه خداوند است و تو در آنجا مهمان خدا هستی و خداوند به مهمان خود نظر خاصی دارد.

5. اگر انگشتر عقیق یا فیروزه داری در دست می کنی.

6. دو رکعت نماز می خوانی.

7. از گناهان خود توبه می کنی؛ زیرا بزرگ ترین مانع استجابت دعا همان

ص: 63

فصل دوم: دعاهای مفید و مختصر

اشاره

در این فصل به بیان دعاهایی می پردازم که می تواند برای شما بسیار مفید باشد. در ذکر نمودن این دعاها به سه نکته توجّه کرده ام:

الف. معتبر بودن دعا

ب. صدور دعا از پیامبر و یا امامان معصوم(علیهم السلام)

ج. مختصر بودن دعا

به همین جهت از ذکر دعاهایی که دارای سند معتبر نبوده و یا از اهل بیت(علیهم السلام) نقل نشده بود، خودداری نمودم. همچنین تمام دعاهای این کتاب، مفید و مختصر می باشد تا خوانندگان از خواندن آنها در فرصت های مختلف بهره ببرند.

از طرف دیگر معتقد هستم خواندن هر دعایی باید با توجه به معنی و مفهوم آن باشد و این که ما دعایی را بخوانیم ولی ندانیم چه سخنی با خدا گفتیم، نمی تواند آثار و برکات کامل دعا را به ما ارزانی دارد.

به همین منظور تلاش کرده ام که دریافتی از معانی بلند این دعاها را برای شما ذکر کنم؛

به آن امید که بتوانید بهره کافی را از این دعاها ببرید.

دعاهایی را که در این فصل ذکر کرده ام به دعای عافیت، آمرزش، شکر، نجات، توبه، آرامش، شفا، شادی، آرزو و برکت تقسیم نموده ام. ضمن آنکه در پایان به ذکر دعاهایی پرداخته ام که خوب است هر روز بخوانید.

ص: 67

دعای عافیت

آیا می خواهی از هفتاد نوع بلا أیمن باشی؟

امام صادق(علیه السلام) فرمود: وقتی نماز مغرب و صبح را خواندی قبل از آنکه از جای خود برخیزی، هفت بار این ذکر را بگو که در این صورت از هفتاد نوع بلا در أمان خواهی بود: بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحْیمِ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ الا بِاللّه ِ الْعَلیِّ الْعَظیمِ.

به نام خداوند بخشنده و مهربان، همه قدرت های جهان به دست خداوند بزرگ است.(2)

ص: 69

یا علی، این دعا را هنگام بلا بخوان

در روایت دیگری آمده است که پیامبر این دعا را به حضرت علی(علیه السلام) یاد داد تا در هنگام سختی و مشکلات سخت بخواند:

لا إلهَ إلاّ اللّه ُ الحَلیمُ الْکَبیرُ لا إلهَ إلاّ اللّه ُ العَلیّ الْعَظیمُ، سُبْحانَ اللّه ِ وَتَبارَکَ اللّه ُ ربُّ السَّماواتِ السَّبْعِ وَرَبُ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَالْحَمْدُ ِللّه ِ رَبِّ الْعالَمینَ.

«معبودی جز خدای بردبار و بزرگ نیست، خدایی جز خدای بلند مرتبه نیست، پاک و منزّه است خدایی که پروردگار آسمان ها و عرش است و ستایش مخصوص اوست که پروردگار همه عالمیان است».(3)

آیا می خواهی بلا از زندگیت دور شود؟

یک روز رسول خدا به امیر مؤمنان(علیه السلام) فرمود:

هر گاه دیدی که بلا به سوی تو می آید این دعا را بخوان که خدا بلا را از تو دور می کند:

بِسْمَ اللّه ِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ الا بِاللّه ِ.

به نام خداوند بخشنده و مهربان، همه قدرت های جهان به دست خداوند بزرگ است.(1)

آیا می خواهی خدا تو را محافظت کند

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

هر کس که موقع خروج ازمنزل، ده بار سوره (قل هو اللّه احد) را بخواند پیوسته در حفظ و نگهداری خداوند است تا به خانه اش برگردد.(1)

ص: 72

دعای شکر

دعای نجات

دعای حضرت یوسف(علیه السلام) در زندان

مدت زیادی از زندانی بودن حضرت یوسف(علیه السلام) گذشته بود و دیگر تحمّل زندان بر او سخت شده بود.

امام صادق(علیه السلام) فرمود که چون مدت زندانی حضرت یوسف(علیه السلام) طولانی شد او سر به سجده گذاشت و این دعا را نمود:

ألّلهُمَّ إنْ کانَتِ الذُّنُوبُ قَدْ أَخْلَقَتْ وَجْهی عِنْدَکَ، فَلَنْ تَرْفَعَ لی إلَیْکَ صَوْتا، فَإنّی أَتَوَجَّهُ إلَیْکَ بِوَجْهِ الشَّیْخِ یَعقُوب.

بار خدایا، اگر گناهان من دیگر آبرویی برای من نزدتو نگذاشته و مانع شده است تا دعای مرا مستجاب کنی، پس من به آبروی پدرم یعقوب تو را می خوانم.(2)

ص: 76

دعای نجات حضرت عیسی(علیه السلام)

آیا می دانید حضرت عیسی(علیه السلام) چه دعایی را خواند که از دست دشمنان نجات پیدا کرد؟

آیا می دانید اگر این دعا را با شرایط کامل، بخوانید خداوند حاجت شما را می دهد؟

پیامبر اسلام این دعا را به عنوان دعای نجات حضرت عیسی(علیه السلام) معرفی می کند:

اللّهُمَّ إنّی أَدْعُوکَ بِاسْمِکَ الْواحِدِ الْأَعَزِّ، وَأَدْعُوکَ اللّهُمَّبِاسْمِکَ الصَّمَدِ، وَأَدْعُوکَ بِاسْمِکَ الْعَظیمِ الْوِتْرِ، وَأَدْعُوکَ اللّهُمَّ بَاسْمِکَ الْکَبیرِ الْمُتَعالِ الّذی

ص: 77

دعای توبه

دعای آرامش

این دعا را هفتاد بار بگوًًً

امام باقر(علیه السلام) به «ابو حمزه ثمالی» فرمود:

ای ابا حمزه، هر گاه در شرایطی قرار گرفتی که ترس و اضطراب، وجودت را فرا گرفت پس در جای خلوت خانه خود رو به قبله بایست و دو رکعت نماز بخوان و هنگامی که نماز تو تمام شد هفتاد بار این دعا را بخوان:

یا أبْصَرَ النّاظِرینَ، وَیا أَسْمَعَ السّامِعینَ، وَیا أَسْرَعَ الْحاسِبینَ، وَیا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

ای بیناترین بینایان، ای شنواترین شنوایان، ای سریعترین محاسبه گران، ای مهربان ترین مهربانان

و در هر بار که این دعا را می خوانی رفع مشکل خویش را از خداوند بخواه که بزودی مشکل تو رفع می شود.(1)

ص: 81

دعای شفا

گندم هایی که مرا شفا دادند

«داوود خندقیّ» می گوید:

من به بیماری سختی مبتلا شده بودم و مدت زیادی در بستر بیماری افتاده بودم.

امام صادق(علیه السلام) از بیماری من مطلع شد و نامه ای برای من نوشت.

وقتی نامه آن حضرت به دستم رسید آن را بوسیده و بر چشم نهادم و سپس آن را باز نمودم.

امام صادق(علیه السلام) برای بیماری من یک نسخه معنوی نوشته بود.

آیا می خواهی از این نسخه با خبر شوی؟

آن حضرت(علیه السلام) در آن نامه، خطاب به من نوشته بود:

مقدار (سه کیلو گرم) گندم تهیه کن و در بستر خود به پشت بخواب و آن گندم ها را بر روی سینه خود پهن کن و این دعا را بخوان:

اللّهُمَّ إنّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الذّی إذا سَأَلَکَ بِهِ الْمُضْطَرُّ کَشَفْتَ ما بِهِ مِنْ ضُرٍّ، وَمَکَّنْتَ لَهُ فِی الأَرْضِ، وَجَعَلْتَهُ خَلیفَتَکَ عَلی خَلْقِکَ، أَنْ تُصَلِّیَ عَلی

ص: 83

دعایی برای شفای هر بیماری

امام رضا(علیه السلام) فرمودند:

برای شفا یافتن از هر بیماری این دعا را بخوانید:

یا مُنْزِلَ الشِّفاءِ، وَمُذْهِبَ الدّاءِ، صَلِّ عَلی مُحَمّدٍ وَآلِهِ، وَأَنْزِلْ عَلی وَجَعی الشِّفاءَ.(1)

ای کسی که شفاء می دهی و درد را بر طرف می کنی، بر محمد و آل محمد درود بفرست و بیماری مرا شفا بده.

ص: 85

دعای شادی

پناه به نماز و دعا برای رفع غم

امام صادق(علیه السلام) فرمود:

چون دچار غم و اندوه شدی غسل نما (و وضو هم بگیر) و دو رکعت نماز بخوان و بعد از نماز این دعا را بخوان و بعد ازآن سوره «ناس» و «فلق» را همراه با «آیة الکرسی» بخوان:

یا فارِجَ الْهَمِّ، وَیا کاشِفَ الغَمِّ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَالآخِرَةِ وَرَحیمَهُما، فَرِّجْ هَمّی وَاکْشِفْ غَمّی، یا اللّه ُ الْواحِدُ الأحَدُ الصَّمَدُ الذّی لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدُ، إِعْصِمْنی وَطَهِّرْنی وَاذْهَبْ بِبَلیَّتی.

ای کسی که غم و اندوه را برطرف می کنی، ای کسی که در دنیا و آخرت بخشنده و مهربان هستی، غم و اندوهم را بر طرف نما، ای خدای یگانه و بی نیاز که فرزند نداری و فرزند کسی هم نبوده ای، تو همانندی نداری، مرا محافظت نما و از گناهان پاکم کن و این بلا را از من دور بگردان.(2)

دعای آرزو

با این دعا نا امید نمی شوی

یکی از یاران امام هادی(علیه السلام) خدمت ایشان آمد و به آن حضرت عرضه داشت که دعایی مخصوص به من یاد بدهید !

امام این دعا را به او یاد داده و فرمودند:

من از خدای متعال خواسته ام تا هر کس که او را با این دعا بخواند، نا امیدش نکند.(2)

یا عُدَّتی دُونَ الْعُدَدِ، وَیا رَجائی وَالْمُعْتَمَدُ، وَیا کَهْفی وَالسَّنَدُ، وَیا واحِدُ یا أَحَدُ، یا مَنْ هُو اللّه ُ أَحَدُ، أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مَنْ خَلَقْتَهُ مِنْ خَلْقِکَ وَلَمْ تَجْعَلْ فی خَلْقِکَ مِثْلَهُمْ أَحَدا، أَنْ تُصَلّیَ عَلی_'feجَماعَتِهِمْ وَأَنْ تَفْعَلَ بی (اینجا حاجت های خود را ذکر کند).

ای ذخیره و سرمایه من، ای امید من، ای کسی که من به تو اعتماد می کنم، ای کسی که من به تو پناه می آورم، ای یگانه، تو را می خوانم به حق آن کسانی که آنها

ص: 90

دعای برکت

دیگر روی فقر و تنگ دستی را ندیدم

«ابو بصیر» که یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) است می گوید:

فقر و تنگدستی، زندگی را بر من سخت کرده بود، برای همین تصمیم گرفتم خدمت امام صادق(علیه السلام) بروم و از آن حضرت بخواهم تا دعایی به من یاد دهد که روزی من زیاد شود.

امام صادق(علیه السلام) این دعا را به من یاد داد تا بعد از نماز شب در سجده بخوانم:

یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ، وَیا خَیْرَ مَسْئُولٍ، وَیا أَوْسَعَ مَنْ أَعْطی، وَخَیْرَ مُرْتَجی، اُرْزُقْنی وَأَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ، وَسَبِّبْ لی رِزْقا مِنْ قِبَلِکَ، إنَّکَ عَلی کُلِّ شَی ءٍ قَدیرٌ.

ص: 93

یا علی، این دعا را بخوان

حضرت علی(علیه السلام)، به پیامبر عرضه داشت که ای رسول خدا، من قرض زیادی دارم.

پیامبر به او فرمود:

یا علی، این دعا را بخوان، که اگر قرض تو بسیار زیاد هم باشد خدا آن را ادا می کند:

ألّلهُّمَ أغْنِنی بِحَلالِکَ عَنْ حَرامِکَ، وَبِفَضْلِکَ عَمَّنْ سِواکَ.

خدایا، مرا با روزی حلال خودت از حرام بی نیاز کن و با فضل و لطف خود از دیگران، بی نیاز بگردان.(2)

مناسب دیدم در اینجا سخن شیخ بهایی که یکی از علمای بزرگ شیعه می باشد را برای شما نقل کنم:

او چنین نقل می کند:

من دارای قرض بسیار زیادی شده بودم، بدهکاری من به 1500 مثقال طلا می رسید.

ص: 94

من مهربان ترین مهربانان هستم

امام باقر(علیه السلام) هرگاه می خواست دعا کند و از خدا حاجتی را بطلبد، به سجده می رفت و در آن حال هفت بار می گفت:

یا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ (ای مهربان ترین مهربانان).

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

هر مؤمنی که این عمل را انجام دهد خداوند به آن مؤمن خطاب می کند: «من آن مهربان ترین مهربانان هستم، حاجت خود را بگو».(1)

آیا می خواهی از فقر امان یابی؟

پیامبر فرمودند:

هر کس هر روز صد بار این ذکر را بگوید از فقر در امان شود، ثروت به او روی آورد و درهای بهشت به سوی او گشوده گردد:

لا إلهَ إلاّ اللّه ُ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبینُ.

معبودی جز خدا نیست، همان خدایی که حکمران حق و آشکارست.(2)

دعای آمرزش

دعاهایی که خوب است هر روز بخوانید

دعا برای همه افراد مؤمن

روز قیامت است و آتش جهنم شعله می کشد و همه مردم در وحشت و اضطراب هستند.

آنجا را نگاه کن، آن مرد را می گویم که مأموران عذاب، او را به سوی جهنم می برند.

فریاد ناله وگریه او بلند است !

آیا کسی هست تا شفاعت این مرد را بنماید؟

گروه زیادی از مؤمنان از زن و مرد، این منظره را می بینند و آنها تصمیم می گیرند تا شفاعت این مرد را بنمایند.

برای همین دست های خود را به آسمان بلند کرده و این چنین دعا می کنند:

خدایا، این همان کسی است که در دنیا برای ما دعا می کرد و از تو برای ما طلب رحمت و بخشش می کرد. بار خدایا، اکنون شفاعت ما را در حق او بپذیر !

اکنون خدا هم به احترام مؤمنان، او را از آتش جهنم نجات می دهد.

آیا این مرد را می شناسید؟

او کسی است که در دنیا این دعا را زیاد می خواند:

الّلهُّمَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ.

بار خدایا، مردان و زنان مؤمن را ببخشای !

ص: 100

دعایی مهم برای هر صبح و شام

یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) خدمت آن حضرت عرضه داشت:

دعایی را به من آموزش بدهید تا هر صبح و شام آن را بگویم.

امام صادق(علیه السلام) این دعا را به او یاد داد تا هر صبح وشام بخواند:

الْحَمْدُ للّه ِ الّذی یَفْعَلُ ما یَشاءُ وَلایَفْعَلُ ما یَشاءُ غَیْرُهُ، الْحَمْدُ للّه ِ کَما یُحِّبُ اللّه ُ أَنْ یُحْمَدُ، الْحَمْدُ للّه ِ کَما هُوَ أَهْلُهُ، اللّهُمَّ أدْخِلْنی فی کُلِّ خَیْرٍ أَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمّدا وَآلَ مُحَمّدٍ، وَأَخْرِجْنی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمّدا وَآلَ مُحَمّدً، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمّدٍ وَآلِ مُحَمّدٍ.

ستایش خدایی را که هر آنچه بخواهد انجام می دهد و هیچ کس دیگر این قدرت را ندارد. ستایش می کنم خدای خویش را همانطور که او دوست دارد ستایش شود و چنانکه او شایسته حمد و ستایش است خدایا، هر خیر و خوبی که به

ص: 101

آیا می خواهی خدا روز قیامت تو را راضی کند؟

هر کس که هر صبح و شام این دعا را بخواند بر خداوند متعال، لازم است که او را در روز قیامت شاد سازد:

رَضیتُ بِاللّه ِ رَبّا، وَبِالْإسْلامِ دینا، وَبِمُحَمَّدٍ نَبیّا، وَبِالْقُرآنِ بَلاغا، وَبِعَلیٍّ إماما.

از این که خداوند یگانه، پروردگار من؛ اسلام، دین من؛ حضرت محمد پیامبر من؛ قرآن، کتاب من و حضرت علی(علیه السلام) امام من است، راضی و خشنود هستم.(2)

فرشتگان به تو مژده می دهند

آیا می خواهی لحظه جان دادن، فرشتگان به تو بشارت و مژده رستگاری بدهند؟

امام باقر(علیه السلام) در حدیثی، به این نکته اشاره می کند که هر کس با شرایط، این دعا را همواره بخواند لحظه مرگ، فرشتگان به او بشارت می دهند:

یا أَسْمَعَ السّامِعینَ وَیا أَبْصَرَ النّاظِرینَ، وَیا أَسْرَعَ الْحاسِبینَ، وَیا أَرْحَمَ الرّاحِمینَ وَیا أَحْکَمَ الْحاکِمینَ.

ای شنونده ترین شنونده ها، ای بیناترین بینایان، ای سریعترین محاسبه گران، ای مهربان ترین مهربانان و ای حاکمترین حکم کنندگان !(2)

دعایی که خیر دنیا و آخرت را به من داد

یکی از یاران امام کاظم(علیه السلام) به نام «هِلْقام» به آن حضرت گفت که به من دعایی یاد بدهید که خیر دنیا و آخرت در آن بوده و مختصر و کوتاه هم باشد.

امام به او فرمود:

بعد از نماز صبح تا هنگامی که آفتاب طلوع می کند این دعا را تکرار کن.

هلقام شروع به خواندن این دعای کوچک و پر معنی نمود؛ در حالی که وضع اقتصادیش از همه فامیل و آشنایانش بدتر بود. مدتی نگذشت که به برکت این دعا، وضع زندگی او از همه بهتر شد.

و آن دعا این است:

سُبْحانَ اللّه ِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ، أَسْتَغْفِرُ اللّه َ وَأَسْأَلُهُ مِنْ فَضْلِهِ.

خداوند ازهر عیبی منزّه است و ستایش مخصوص اوست، از او طلب آمرزش می کنم و فضل او را طلب می کنم.(1)

قبل از طلوع خورشید برای خود افتخاری کسب کن !

این دعا را هر روز قبل از طلوع خورشید بخوان:

اللّه ُ أکْبَرُ اللّه ُ أَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللّه ِ بُکْرَةً وَأصیلاً، وَالْحَمْدُ للّه ِ رَبِّ الْعالَمینَ کَثیرا، لاشَریکَ لَهُ، وَصَلَّی اللّه ُ عَلی مُحَمّدٍ وَآلِهِ.

خدا بزرگ تر از آن است که به وصف آید و او را هر صبح و شامگاه از هر عیبی منزّه می دانم، ستایش زیاد مخصوص خدای عالمیان است، شریکی برای خدا نیست، بار خدایا بر محمد و آل محمد درود بفرست.

امام باقر(علیه السلام) فرمودند:

هر فردی که قبل از طلوع خورشید این دعا را بخواند فرشته ای می آید و این دعا را به سوی آسمان می برد.

فرشتگان به او می گویند که چه چیزی همراه خود داری؟

او در جواب آنها می گوید که همراه من دعا و کلمه هایی است که یکی از بندگان مؤمن خدا گفته است.

آن فرشتگان برای کسی که این کلمات را گفته است، طلب رحمت می کنند.

خلاصه آنکه این فرشته به هر آسمانی که می رود همین جریان روی

ص: 105

آیا بهترین دعا را می شناسید؟

امام صادق(علیه السلام) فرمودند:

بهترین دعا و حاجتی که از خدا خواسته می شود این دعا می باشد:

اللّهُمَّ فَقِّهْنی فی الدّینِ، وَحَبِّبْنی إلی الْمُسْلِمینَ، وَاجْعَلْ لی لِسانَ صِدْقٍ فی الآخَرینَ.

بار خدایا، فهم در دین به من عنایت کن، محبت مرا در میان مسلمانان قرار ده و مرا در میان دیگران از راستگویان قرار ده.(2)

دعایی که در آسمان ها معروف شده بود

پیامبر با جبرئیل (که به شکل مرد عربی ظاهرشده بود) مشغول گفتگو بود.

در این میان، ابوذر غفاری به سوی پیامبر آمد، ولی هنگامی که دید آن حضرت مشغول سخن گفتن با آن مرد عرب است، نزدیک نیامد چون نخواست مزاحم آنها بشود.

در این هنگام جبرئیل به پیامبر عرضه داشت:

اگر ابوذر به من سلام می کرد، جواب سلام او را می دادم، ای پیامبر این

ص: 107

خدایا مرا به خودم وا مگذار !

«أمّ سَلَمه»، همسر پیامبر اسلام می گوید:

نیمه شب بود، دیدم پیامبر در بستر نیست، بلند شدم تا ببینم آن حضرت کجا رفته است.

ناگهان دیدم که ایشان در گوشه ای از خانه، در حال نماز می باشد و دست های خود را به سوی آسمان گرفته و در قنوت گریه می کند.

گوش دادم ببینم چه دعایی را می خواند، این دعا را از ایشان شنیدم:

ص: 108

در هنگام سجده چنین بگو

امام صادق و امام کاظم(علیهما السلام) بعد از نماز واجب، به سجده می رفتند و این دعا را تکرار می کردند:

أَسْأَلُکَ الرّاحَةَ عِنْدَ الْمُوْتِ، وَالْعَفْوَّ عِنْدَ الْحِسابِ.

خدایا، راحتی هنگام جان دادن و بخشش در هنگام حسابرسیِ روز قیامت را از تو می خواهم.(2)

آری، ما هم باید هر روز این دعا را در سجده بخوانیم باشد که مرگ در کاممان شیرین شود و موقع حسابرسی اعمال شاهد بخشش و عفو خدا باشیم.